Według Koalicji, w ciągu półtora roku liczba zredukowanych etatów w branży meblarskiej sięgnęła 18 tys., a w samym 2024 roku spodziewane są kolejne 5 tys. redukcji. Dodatkowo, wartość produkcji spadła o 6 proc., wartość eksportu o 3 proc., a planowane są ograniczenia w pozyskaniu surowca na poziomie 20 proc. Co więcej, ceny drewna w Polsce są obecnie najwyższe w Europie.
Od wielu lat sektor drzewny doświadcza kryzysu. W 2021 roku Dyrektor Lasów Państwowych podjął decyzję zmieniającą zasady sprzedaży drewna w Polsce. Decyzja ta została podjęta bez uprzedniego ogłoszenia i konsultacji z przedstawicielami branży, mając wpływ na ponad 350.000 pracowników sektora oraz miliony konsumentów korzystających z usług firm związanych z przetwórstwem drzewnym.
Koalicja na Rzecz Polskiego Drewna twierdzi, że wprowadzone w 2022 i 2023 roku zmiany pogorszyły sytuację. Lasy Państwowe zdecydowały się na podwyższenie cen bazowych we wszystkich formach sprzedaży drewna na 2023 rok, uwzględniając ceny uzyskane w okresie hossy w 2021 i 2022 roku. W rezultacie ceny drewna w Polsce są obecnie jednymi z najwyższych w Europie.
„W obliczu załamania gospodarczego wspomniane działania spowodowały utratę konkurencyjności wyrobów, a w efekcie spadek sprzedaży i redukcję zatrudnienia. Generowanie bardzo wysokich zysków przez Lasy Państwowe kosztem całej branży drzewnej w okresie kryzysu przynosi >>per saldo<< zmniejszenie wpływów do budżetu państwa” – oceniają przedstawiciele Koalicji.
Lasy Państwowe utrzymały ceny wyjściowe na rok 2024 pomimo próśb przemysłu związanych z kryzysem gospodarczym. Obecnie są one o 40% wyższe niż ceny drewna w innych krajach, takich jak Niemcy, Czechy, Słowacja czy Łotwa.
Wybuch wojny w Ukrainie i nałożone przez Unię Europejską sankcje na Rosję dodatkowo skomplikowały sytuację. W rezultacie utraciliśmy wiele rynków zbytu, istotnych klientów oraz ważne źródło zaopatrzenia w drewno i biomasę.
Ministerstwo Klimatu i Środowiska ogłosiło 8 stycznia br. tymczasowe ograniczenie lub wstrzymanie wycinki drzew na 10 obszarach. Minister klimatu Paulina Hennig-Kloska zapewniła, że jest to środek tymczasowy, a resort pracuje nad systemowym rozwiązaniem, które objęłoby więcej obszarów wstrzymaniem lub ograniczeniem wycinek.
„Dla całej branży była to zaskakująca i rozczarowująca decyzja. Nikt nie konsultował tej decyzji ze stroną społeczną i gospodarczą” – mówi Jarosław Michniuk, prezes zarządu Paged. „Widzimy i słyszymy zapowiedzi zmian zgodne z naszymi postulatami i rozumiemy, że potrzebny jest czas na przeprowadzenie zmian, ale paradoksalnie sytuacja dla naszej branży nie tylko nie poprawiła się ostatnio, ale dalej się pogorszyła. Ceny w dalszym ciągu mamy na najwyższym poziomie w Europie, FSC nie wróciło jeszcze do polskich lasów a dodatkowo wyłączono nowe obszary leśne i zmniejszono podaż drewna na kolejny trymestr. I to wszystko dzieje się w czasie utrzymującego się głębokiego kryzysu. Branża nie może już dłużej czekać na konkretne efekty działań”.
W roku 2023 wartość produkcji sprzedanej w branży meblarskiej wyniosła 64 mld złotych, co oznacza spadek o 6% w porównaniu z poprzednim rokiem. Firmy meblarskie w celu oszczędności zmuszone były do redukcji zatrudnienia, co skutkowało utratą 18 tysięcy etatów od kwietnia 2022 do grudnia 2023, a w 2024 roku spodziewane jest dalsze zmniejszenie o około 5 tysięcy etatów. Branże producentów płyt drewnopochodnych i papierniczo-celulozowej również doświadczyły zwolnień grupowych. Wartość eksportu spadła o 3%, osiągając 62,2 mld PLN. Cały sektor musi także zmierzyć się z zapowiedzianymi ograniczeniami w pozyskaniu surowca drzewnego, które mogą sięgać nawet 20%.
Wartość produkcji sprzedanej w branży meblarskiej w roku 2023 wyniosła 64 mld złotych, co oznacza spadek o 6% w stosunku do poprzedniego roku. Firmy meblarskie zmuszone były do redukcji zatrudnienia, co skutkowało utratą 18 tysięcy etatów od kwietnia 2022 do grudnia 2023, a dalsza redukcja ok. 5 tysięcy etatów jest spodziewana tylko w 2024 roku. Również w branży producentów płyt drewnopochodnych i papierniczo-celulozowej miały miejsca zwolnienia grupowe. Wartość eksportu spadła o 3%, osiągając 62,2 mld PLN. Dużym wyzwaniem dla całego sektora są także zapowiadane ograniczenia w pozyskaniu surowca drzewnego sięgające nawet 20%.
„Chcemy prowadzić konstruktywny dialog z przedstawicielami Lasów Państwowych, stroną ministerialną, organizacjami ekologicznymi w interesie polskiej gospodarki oraz tysięcy firm, które zapewniają stabilne i wysokospecjalistyczne miejsca pracy na wsiach i w małych ośrodkach miejskich” – podkreśla Piotr Wójcik z Ogólnopolskiej Izby Gospodarczej Producentów Mebli. „Sytuacji branży nie poprawia brak FSC, który dla wielu firm stanowił przewagę konkurencyjną, a wręcz jest wymagany przez klientów na rynkach zagranicznych. Dlatego oczekujemy szybkiego i skutecznego przywrócenia certyfikatu dla wszystkich RDLP”.
Przemysł drzewny ma ogromne znaczenie dla polskiej gospodarki, zatrudniając ponad 350 tysięcy osób, głównie na terenach wiejskich i w małych ośrodkach przemysłowych. Branża generuje niemal 6% PKB i ponad 15% wpływów z eksportu, co czyni ją kluczowym elementem gospodarki.
Drewno jest surowcem o strategicznym znaczeniu dla polskiej gospodarki i powinno być traktowane z należytą uwagą. Ponad 40 000 firm działających w przemyśle drzewnym odgrywa istotną rolę w rozwoju kraju.
„Obecnie brakuje aktywnych działań rządu i odpowiednich regulacji prawnych, które stymulowałyby rozwój przemysłu drzewnego. Lasy Państwowe generowały duże zyski w okresie, gdy przemysł drzewny dramatycznie tracił konkurencyjność. Szacuje się, że z surowca o wartości 1 zł po przetworzeniu powstają produkty o wartości 12 zł. Potrzebne jest spojrzenie >>z góry<< na całość zjawiska i wzięcie pod uwagę wpływów do budżetu Państwa pochodzących zarówno z gospodarki leśne, jak i z przemysłu. Dzięki temu można by zwiększyć korzyści dla gospodarki narodowej i społeczeństwa. Polska powinna wykorzystać atut jakim jest państwowa własność przeważającej części obszarów leśnych” – oceniają przedstawiciele Koalicji na Rzecz Polskiego Drewna.
Zalecenia dla sektora
1. Ustanowienie przejrzystego, stabilnego i przewidywalnego systemu sprzedaży drewna, w tym zmiana alokacji drewna dla przedsiębiorstw z długą historią (90% aukcji zamkniętych i 10% dla aukcji otwartych) oraz jasnego algorytmu ustalania cen wyjściowych.
2. Zwiększenie wartości punktowej dla przerobu drewna do 50% i jednoczesne obniżenie wagi ceny do 50%.
3. Utworzenie osobnych umów z PGL Lasy Państwowe dla drewna zakupionego w Portalu oraz w aukcjach systemowych.
4. Wprowadzenie systemowej i faktycznej weryfikacji oświadczeń dotyczących przerobu drewna okrągłego, eksportu poza UE lub jego braku przy wykorzystaniu narzędzi i danych dostępnych w administracji skarbowej, ministerstwie finansów oraz w PGL Lasy Państwowe.
Treść pochodzi z serwisu: pap-mediaroom.pl
